Maatregelen bij stralingsincidenten
De overheid neemt verschillende maatregelen om de bevolking te beschermen tegen stralingsincidenten:
- Schuilen geeft voor een bepaalde tijd bescherming tegen straling uit een wolk en verminderd dat radioactiviteit wordt ingeademd.
- Evacuatie geeft bescherming omdat men het gebied verlaat.
- Door op het juiste moment jodiumtabletten te slikken, raakt de schildklier verzadigd met gewoon jodium. De schildklier neemt dan minder radioactief jodium op en gaat daardoor de toename op de kans op schildklierkanker tegen.
Maatregel schuilen
Als er ondanks alle veiligheidssystemen toch radioactieve stoffen vrijkomen, kan een deel van de bevolking gevraagd worden te schuilen. Schuilen betekent: naar binnen gaan, ramen en deuren sluiten en ventilatie of luchttoevoer stoppen. Voor actuele informatie wordt dan verwezen naar de website van de Veiligheidsregio en/of crisis.nl of de calamiteitenzender in de regio. Ook ontvangt deze doelgroep een NL-alert wanneer men zich daarvoor heeft aangemeld. Als er nog tijd is, kunt u in het aangewezen gebied zelf ook iets doen:
- Zorg van tevoren voor voldoende eten en drinken.
- Ga naar huis, als dat kan. Haal kinderen van school of opvang als zij in het gebied op school zitten.
- Volg de berichtgeving.
Maatregel evacueren
Deskundigen beoordelen of de mensen in een bepaald gebied beter kunnen vertrekken. Als dat zo is dan krijgt deze groep mensen instructies om zich voor te bereiden op evacuatie. Het kan zijn dat alvast gestart wordt met evacuatie uit bijzondere locaties, bijvoorbeeld ziekenhuizen, gevangenissen of zorgcentra. Dat vergt namelijk meer tijd. In Nederland hebben hulpdiensten evacuatieplannen voorbereid voor mensen dichtbij de kernreactoren: 10 kilometer Borssele, 10 kilometer Doel, 3 kilometer Petten.
Er staat ook een onderzoeksreactor in Delft. Deze is relatief klein. De effecten van een kernongeval zullen minder ver strekken dan bij grotere kernreactoren. Daarom zijn alleen in een kleine zone rond de kernreactor de maatregelen schuilen en jodiumtabletten voorbereid.
Wat kunt u zelf doen?
- Bedenk waar u heen kunt.
- Leg spullen klaar.
- Bedenk of er iemand in uw buurt is die geen vervoer heeft en haal die persoon op.
Maatregel jodiumtabletten
Jodiumtabletten bieden bescherming tegen de schadelijke gevolgen van radioactief jodium dat kan vrijkomen bij een kernongeval. Radioactief jodium wordt bij inademen opgenomen in de schildklier. Dit geeft een verhoogde kans op schildklierkanker. Door op het juiste moment jodiumtabletten te slikken, raakt de schildklier verzadigd met gewoon jodium. De schildklier neemt dan minder radioactief jodium op.
Bij kinderen neemt de kans op het ontwikkelen van schildklierkanker na blootstelling aan radioactief jodium meer toe dan bij ouderen. Jodiumtabletten werken daarom vooral goed bij kinderen. Bij mensen boven de 40 jaar hebben de tabletten geen meerwaarde, terwijl er dan wel een iets groter risico is op bijwerkingen.
Op grotere afstand van een kernongeval kunnen kinderen tot 18 jaar en zwangere vrouwen (van alle leeftijden) – ter bescherming van het ongeboren kind –het advies krijgen jodiumtabletten te slikken. Dichterbij een kernongeval kan de hoeveelheid radioactief jodium in de lucht hoger zijn. Hier kunnen ook volwassenen tot en met 40 jaar het advies krijgen jodiumtabletten te slikken.
Van belang is dat de jodiumtabletten alleen worden ingenomen op het moment dat hiervoor een instructie door de overheid wordt gegeven. Bewaar de tabletten op een vaste, bekende plek.
In oktober 2017 zijn door de overheid doosjes jodiumtabletten verstuurd. Aan kinderen en volwassenen tot en met 40 jaar die op 20 km afstand van een kernreactor wonen. En aan huishoudens met kinderen binnen een straal van 100 km. Deze afstanden gelden niet voor de Nederlandse onderzoeksreactoren in Petten en in Delft. Kijk voor de postcodes op www.waaromkrijgikjodiumtabletten.nl.
U krijgt het advies om jodiumtabletten te slikken
Het advies om jodiumtabletten te slikken is te horen en te lezen via de officiële kanalen: radio, tv, website van de Veiligheidsregio of crisis.nl en NL-Alert. Bent u in het gebied waar u of uw kinderen gevraagd wordt de jodiumtabletten alvast klaar te leggen of in te nemen? Zoek dan het doosje op. Ligt het in de meterkast, in de EHBO-trommel of hebben uw buren tabletten over? Voor bezoekers, toeristen of mensen die niet thuis zijn, wordt uitgelegd waar zij de tabletten kunnen halen, bijvoorbeeld bij drogist of apotheek.
Luister goed naar de instructie. Het tijdstip van slikken is belangrijk.