Het werk van Sander
Je kunt er niet voor leren, hoe je een crisis of een ramp aanpakt. Je erop voorbereiden kan wél. En dat is precies het terrein waarop Sander Zwanenburg een belangrijke rol speelt binnen de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. 'Beleidsadviseur vakbekwaamheid' staat er op zijn kaartje. Leidinggevende medewerkers die bij een incident deel uitmaken van de crisisorganisatie houdt hij scherp. Ja, zélfs de burgemeesters van alle aangesloten gemeenten in de Veiligheidsregio.
Bij een crisis of een ramp komt het vooral aan op een effectieve leiding en coördinatie. Dat vraagt veel van de vakbekwaamheid van degenen die er verantwoordelijk voor zijn. Sander: 'Als je niet elke dag met een crisis of een ramp te maken hebt, dan zakt je kennis weg. Die proberen wij op peil te houden. Ik begin altijd met het gesprek te voeren met de verantwoordelijke mensen: wat willen ze leren? En wat zien wij uit evaluaties naar voren komen? Waar ligt de behoefte van de organisatie? Dat voegen we samen in een jaarplan, om mensen met trainingen te kunnen ondersteunen.'
Nevenfunctie voor burgemeesters
Er zijn meer leidinggevenden in zo'n situatie, maar er is maar één opperbevelhebber: de burgemeester van de gemeente waar iets aan de hand is. Ook voor die burgemeester is het nieuw, leidinggeven aan een crisisorganisatie. Sander: 'Het opperbevel is altijd de verantwoordelijkheid van de burgemeester. Het is een nevenfunctie voor hem of haar. Burgemeesters geven we bijvoorbeeld perstraining. Dit jaar hebben we een kennissessie intuïtieve besluitvorming op strategisch niveau gegeven. Bij een crisis moet je besluiten nemen over dingen die je niet weet. Je hebt altijd wel een soort onderbuikgevoel. Hoe zet je dat nou goed in?'
Herkenbare rode draad
Ook is Sander voorzitter van de werkgroep multidisciplinaire vakbekwaamheid. In gewoon Nederlands: hoe de sleutelfiguren van alle betrokken disciplines bij een ramp of crisis gezamenlijk succesvol kunnen optreden. 'Vorige maand hebben we nog een grote systeemtest gedaan, een oefening met alle betrokkenen bij een ramp.'
Het zijn uiteenlopende taken, maar met een herkenbare rode draad. 'Het gaat altijd om situaties waar je niet op voorbereid bent en die je absoluut niet wilt. Hoe kun je nu zo snel mogelijk weer terug naar het niveau van vóór die ramp of die crisis? Onder stress, onder tijdsdruk, onder andere omstandigheden?'
Zijn motivatie
'Iets doen voor buiten', omschrijft hij zijn motivatie. ‘Ik had misschien wel veel meer geld kunnen verdienen in een andere functie. Maar daar ligt mijn drive of mijn passie niet. En dat geldt voor alle collega's bij de Veiligheidsregio.' En lachend er achteraan: 'Je moet bijna een bepaalde afwijking hebben om hier te werken!'
‘Succes Sander, ga het maar opzetten’
'Uniek in Nederland' noemt Sander de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. 'Als jij denkt dat iets beter of anders kan, krijg je hier alle ruimte om te experimenteren. “Succes Sander, ga het maar opzetten.” Dat is het mooie van deze veiligheidsregio, die vrijheid om iets door te ontwikkelen.' En hoe zit het met z'n eigen vakbekwaamheid? 'Bij veel trainingen zit ik erbij. En als je veel trainingen ziet, ga je er ook wat van leren. Doordat je een ander verder wilt brengen, krijg je zelf ook veel mee. En dat verrijkt je enorm!'
Niet dat hij met die groeiende kennis een andere functie ambieert. 'Ik heb dit jaar een ontwikkelassessment mogen doen. Waar zitten nog blinde vlekken in mijn functioneren, en wanneer zit ik op de top van mijn kunnen? Als ik nog een stap ga zetten, is het richting het management. Maar dan moet ik mijn huidige werk loslaten. En op dit moment vind ik het nog té leuk wat ik doe.’