Het werk van Wera
Een groot incident. Een ramp. Of een crisis. Allemaal momenten waarop het aankomt op het werk van een veiligheidsregio. En dan is het niet meteen ‘alle hens aan dek’ voor de professionals in vaste dienst. Ook vrijwilligers helpen mee om dat incident, die ramp of die crisis zo snel en efficiënt mogelijk te bestrijden. Vrijwilligers in soms onverwachte functies, zoals die van communicatieadviseur. Al is het voor Wera de Jong ook haar dagelijks werk, bij de gemeente Hoeksche Waard. Bij Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid heeft ze daarnaast een ‘piketfunctie’. Dat betekent dat ze af en toe dienst heeft en kan worden opgeroepen. ‘Ik vind het fijn om bij een crisis iets aan veiligheid te kunnen bijdragen.’
Die rol kwam min of meer toevallig op haar pad. ‘Ik was communicatieadviseur in Cromstrijen, toen dat nog een zelfstandige gemeente was. Daar had ik weleens te maken met oefeningen van de veiligheidsregio en met crisiscommunicatie. Ik vond het interessant, het was voor mij een heel nieuwe wereld waar ik nog niks van wist. Daar wilde ik graag mijn steentje aan bijdragen.’
‘Wat zijn de gevolgen van een incident?’
Haar 'bijbaan’ is goed in te passen in haar dagelijkse werk. ‘Eens in de zoveel tijd heb je een week dienst. Als je in die week wordt opgepiept, moet je binnen een half uur in Dordrecht zijn. Daar ga je samen met je team kijken wat de gevolgen van een incident of een crisis voor de omgeving kunnen zijn. We informeren de omgeving, we geven uitleg aan inwoners. En we vertellen wat ze moeten doen, gebaseerd op de vragen die er leven. We zijn niet heel zichtbaar, we doen ons werk vooral op de achtergrond.’
Onvoorspelbare incidenten
Het is vooral de onvoorspelbaarheid van incidenten die maakt dat er nooit een blauwdruk klaar ligt. Wera: ‘Nee, het kan van alles zijn. De schietpartij bij de zorgboerderij in Alblasserdam. De vrachtwagen die inreed op de barbecue in buurtschap Zuidzijde, bij Nieuw-Beijerland. Maar ook een brand bij een bedrijf met zonnepanelen op het dak, waarbij deeltjes terecht kunnen komen in de omgeving.’
Hoe je als ervaren communicatieadviseur - twintig jaar in haar geval - je voorbereidt op zo’n onverwachte gebeurtenis? ‘We oefenen vaak: dat je in de auto stapt en onderweg al mensen belt om je bij te praten. Je kunt alvast checken of er al iets over het incident op X staat, het vroegere Twitter. En er zijn ter plekke altijd mensen die je meer kunnen vertellen, zodat je weet wat er aan de hand is.’
Rechtop in je bed
Piketfuncties zoals die van Wera worden ingevuld door medewerkers van de veiligheidsregio, gemeenten of partnerorganisaties zoals een GGD of de Omgevingsdienst ZHZ of door vrijwilligers. Ook inwoners kunnen solliciteren op een piketrol. Zeven jaar vervult Wera inmiddels haar functie. ‘Je moet er altijd op bedacht zijn dat je kunt worden opgepiept. Het kan tijdens het werk zijn, maar ook als ik aan het hardlopen ben. Of ‘s nachts, en dan zit je echt wel rechtop in je bed als die pieper gaat!’
Ook al is zij er niet fulltime werkzaam, het gevoel onderdeel te zijn van één team is er bij haar niet minder om. 'Je hebt oefenmomenten, verbindingsdagen en workshops. Ondanks dat ik niet intern bij de veiligheidsregio werk, bouw je toch een band op met je collega’s. Er is ook een pool van communicatieadviseurs met wie je regelmatig contact hebt. ’
Iets bijdragen aan veiligheid
Iets doen voor mensen op momenten dat het er écht om spant is haar drive. ‘Ja, dat blijkt al uit het feit dat ik bij een gemeente werk. En als je dan ook nog iets extra kan bijdragen op het gebied van veiligheid en crisiscommunicatie is dat heel fijn. Dat heb ik wel ervaren bij het schietincident in Alblasserdam en de ramp in Zuidzijde Je hebt gedaan wat je kon, mensen vonden dat fijn en waardeerden het. Mensen helpen, dáár doe je het voor.’